“Бид ялав, Аугаа даяар утгаар бид ялав”

3-р мянганы 9-р оны 6-р сарын 8-наа Монгол улсын нийслэл дэх Улаанбаатар паласийн их танхимд эрдэмтэн судлаач Ч.Эрдэнийн “Бид ялав, Монголын сэргэн мандалт” сэдэвт лекцийг “Хөх монгол”бүлгэм “Хас танру”сан хамтран зохион байгуулахаар болов. Ч.Эрдэнэ гуайг Дэлхийн түүх бичлэгийн Евро төвт үзэл санаа мухардалд орсоныг тун гярхайгаар анзаарч, цоо шинэ үзэл үндэслэлээр эргэлт хийсэн, нэн эртний угшилт туйлын үнэнлэг зөн билгийн болон, хэл зүйн суурь судалгаагаар, логик сэтгэлгээгээр туурвигдсан ‘’Их гурвалжин’’ зэрэг бүтээлүүдээр нь та бид мэдэх билээ.

Монгол улс орших уу? Эс орших уу?

Чингэс хааны “Тархи нь хоосорвол чємєг нь хоосорно, Тархи чємєг хоёулаа хоосорвол vхэж мєхнє” гэж сургасан сургаалын vнэн зєвийг гагцхvv бутран сарниж vгvй болсон”
мєхєж сєнєсєн улс орнуудын бодит тvvх батална.

Монголын эзэнт тєр улс тогтнож эхэлсэн 1213 онд тєрийн сайд Мухулай Алтан улсын дотоод байдлыг судлаж “Алтан улс єнгє янз хоосон дvрмийг хичээсээр тархи чємєг нь хоосорчээ. Єєрєє есєн давхрын гvн ордны цэнгэлийг энэ насны эдлэж сэтгэл зовохгvй, Улсын хэргийг эсрэгээр биеийн дайсан мэт vзэж, Учиргvй сул цааз /хууль/ нь аалзны тор мэт ногт болоод, Зальхай зусар тvvний цаазыг барьж тvvний ёсыг эвдэж, олон иргэнийг мєлжсєєр сая энэ єдєр /ийм vед/ эцэг хєвгvvн эдийг дамжиж /эдээр тансаглаж/ эр эм нарыг дамжин /шалиглан завхаарч/ эзнээсээ эхлээд иргэнээ хvртэл жаргалыг хичээснээр эдийн амтыг олж /эдийн шуналтай болж/, тийнхvv эдийг эрж бvтээхэд цєм зальхай зусрыг гол болгон, иргэн нь эзнээ vзэхгvй, эзэн нь иргэнээ єршєєж чадахгvй, завсарт нь зальхай тvшмэл завшааныг олж, дээшихийг мэхлэн доошихыг мєлжсєєр, эзэн нь мєхєхєд хvрээд, иргэн нь хорсож урвахад хvрчээ“ гэсэн шинжлэх ухааны vндэслэл бvхий энэ дvгнэлтийг Монгол улсад бодитойгоор буй болсон нийгэм, улс тєр, эдийн засгийн хямралтай харьцуулж Та болгоон соёрхоно уу?